विकल्प न्यूज/बेनी
साउन ४ गते ।
म्याग्दीका स्थानीय तहमा आर्थिक वर्ष २०७४/७५ का लागि डेढ अर्ब रुपैयाँ भन्दा बढीको बजेट विनियोजन भएको छ ।
अधिकार सम्पन्न स्थानीय तहमा निर्वाचित जनप्रतिनिधिले पहिलो पटक नीति तथा कार्यक्रम र बजेट सार्वजनिक गरेका हुन् । बेनी नगरपालिका र पाँच वटा गाउँपालिकाले कुल एक अर्ब ६७ करोड ३५ लाख ५८ हजार रुपैयाँ बजेट बिनियोजन गरेका छन् । स्थानीय सरकारको रुपमा हेरिएको स्थानीय तहले असार मसान्त सम्म नगर तथा गाउँसभा मार्फत नीति,कार्यक्रम र बजेट सार्वजनिक गरेका छन् । स्थानीय तहको आवश्यकता र नागरिकहरुको अपेक्षा अनुसार नीति,कार्यक्रम र बजेट निर्माण गरिएको जनप्रनिधिहरुले बताएका छन् ।
केन्द्रिय अनुदानमा आश्रीत बजेटमा आन्तरिक आम्दानीको हिस्सा न्युन छ । केन्द्र सरकारले उपलब्ध गराउने समानिकरण र सर्शत अनुदान एक अर्ब ५५ करोड रुपैयाँ छ । स्थानीय तहले पूर्वाधार निर्माणका योजनालाई प्राथमिकता दिएर बजेट विनियोजन गरेका छन् । चालु बजेट शिक्षक कर्मचारीको तलबभत्ता र प्रशासनीक काममा खर्च हुनेछ भने पूँजीगत बजेट विकास आयोजना तथा कार्यक्रम सञ्चालनमा परिचालन हुन्छ ।
अर्थ मन्त्रालयले सिधै स्थानीय तहको खातामा बजेट पठाउने व्यवस्था छ । गाउँ नगर सभाले बजेट, नीति तथा कार्यक्रम पारीत गरेपछी खर्च गर्ने बाटो खुलेको छ । मंगला, अन्नपूर्ण र रघुगंगा गाउँपालिकाले आफ्नै स्वामीत्वमा रहने गरी डोजर खरिद गर्न बजेट विनियोजन गरेका छन् । धौलागिरी गाउँपालिकाले दुर्गम र बिकट गुर्जालाई यातायात सञ्जालसंग जोड्न लुलाङ गुर्जा सुरुङमार्गको सम्भाव्यता अध्ययनका लागि बजेट बिनियोजन गरेको छ ।
बेनी नगरपालिकाल ३७ करोड ७८ लाख ८६ हजार रुपैयाँ बजेट विनियोजन गरेको छ । चालुतर्फ २२ करोड ३० लाख ८६ हजार र पँुजीगततर्फ १५ करोड ४८ लाख रुपैयाँ रहेको छ । कुल बजेट मध्य एक करोड पाँच लाख ४७ हजार रुपैयाँ आन्तरिक आम्दानी रहेको छ । नगरपालिकाको समग्र पूर्वाधार विकास, नगरबासीको आयस्तर वृद्धि र सुशासनलाई प्राथमिकता दिइएको प्रमुख हरिकुमार श्रेष्ठले बताउनुभयो । 
बेनी देखि सबै वडासम्म पक्की सडक, आधारभुत खानेपानी सुबिधा, डम्पीङ साईट निर्माण, विपद् व्यवस्थापन, कृषि, पर्यटन, ब्यापार प्रर्वद्धन, कला, संस्कृती र ऐतिहाँसीक स्थलहरुको संरक्षणमा जोड दिइएको छ ।
एकिकृत सम्पत्ती कर लागु गर्ने नीतिगत निर्णय गरेको नगरपालिकाले व्यवसाय, घरभाडा र सवारी करको लागि लगत संकलन गर्ने भएको छ । एक वडा एक उत्पादन, रावण पार्क निर्माण, एक घर एक बिरुवा जस्ता कार्यक्रम सार्वजनिक गरेको छ ।
बेनी–पात्लेखेत सडक कालोपत्रे गर्ने योजनालाई प्राथमिकता दिएको नगरपालिकाले खेलमैदान, सिँचाई कुलो निर्माण, मर्मत, तरकारी र सुन्तला खेती प्रर्वद्धनका लागि सहयोग पुग्ने कार्यक्रम तय गरेको छ । नगरपालिका मार्फत सञ्चालन हुने पूर्वाधार योजनामा १५ प्रतिशत नगद र १५ प्रतिशत श्रमदान सहभागीता अनीवार्य हुनुपर्ने व्यवस्था गरेको छ । बैङकीङ पहुँच विस्तारका लागि वित्तिय साक्षरता र सहकारी प्रर्वद्धनका लागि कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने भएको छ ।
जनप्रतिनिधिको नेतृत्व तथा क्षमता विकासका लागि तालीम, प्रशिक्षण र भ्रमणको कार्यक्रम बनाएको छ । कटानको जोखिममा रहेका बस्तीको संरक्षण र क्याम्पसचोकको बाढी नियन्त्रण योजनालाई प्राथमिकता दिइएको छ ।
धौलागिरीको गाउँपालिकाले कुल २६ करोड ९३ लाख २७ हजार रुपैयाँ बजेट बिनियोजन भएको सार्वजनिक गरेको छ । सडक, शिक्षा, स्वास्थ्य, खानेपानी, विद्युतीकरण, पर्यटकीय स्थलमा पूर्वाधार निर्माण लगायतका योजनालाई प्राथमिकता दिइएको गाउँपालिकाका अध्यक्ष थमसरा पुनले बताउनुभयो ।
नीति तथा कार्यक्रममा गाउँपालिकाको सात वटा वडाको सम्भावनाको आधारमा एक गाउँ एक उत्पादन कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने उल्लेख छ । लुलाङ–गुर्जा सुरुङ मार्ग निर्माणको सम्भाव्यता अध्ययनका लागि आठ लाख रुपैयाँ बजेट बिनियोजन गरेको छ ।
छिमेकी गाउँ लुलाङदेखि आठ घण्टा जंगल र पहाडको बाटो हिडेपछि पुगीने अल्पसंख्यक छन्त्याल समुदायको बसोबास रहेको गुर्जा गाउँलाई यातायात सञ्जालसंग जोड्न वडा अध्यक्ष झकबहादुर छन्त्यालले सुरुङमार्ग र केबलकार निर्माण सम्भाव्यता अध्ययन गर्न प्रस्ताव गर्नुभएको थियो ।
यसैगरी मंगला गाउँपालिकाले २८ करोड ९१ लाख रुपैयाँ बजेट बिनियोजन गरेको छ ।
आम्दानीतर्फ वित्तिय समानीकरण अनुदान १३ करोड ६ लाख १८ हजार, सर्शत अनुदान ९ करोड ११ लाख ६५ हजार र आन्तरिक आम्दानी १५ लाख ५० हजार रुपैयाँ रहेको छ । धौलागिरी र मंगला गाउँपालिकाले भौतिक पूर्वाधारका योजनामा उपभोक्ताले कुल लागतका दश प्रतिशत रकम बराबरको श्रमदान अनिवार्य गर्नुपर्ने नीतिगत व्यवस्था गरेका छन् ।
विकास निर्माणमा जनसहभागीता जुटाउने र समुदायमा विकासप्रति अपनत्वको भावना जगाउने उद्देश्यले यस्तो व्यवस्था गरिएको मंगला गाउँपालिकाका अध्यक्ष सतप्रसाद रोकाले बताउनुभयो । उहाँका अनुसार गाउँपालिकामा रहेका खनीज सम्पदाको अन्वेषण, मंगला चक्रिय पर्यापर्यटन मार्ग, लघुव्यवसायको सम्भाव्यता अध्ययनका साथै एकिकृत सामाजिक परिवर्तनका लागि प्रशिक्षण सञ्चालन गर्ने निर्णय भएको छ ।
सामुदायिक विद्यालयको शैक्षिक गुणस्तर सुधारका लागि प्रबिधिको प्रयोग र प्रत्येक टोलमा स्वास्थ्य परिक्षण केन्द्र स्थापना गरेर महिनाको एक पटक गाउँमै सेवा दिने र आयआर्जनका लागि टिम्मुर, चिराईतो र सतुवाको व्यवसायिक खेती विस्तार गर्ने योजना रहेको छ ।
गाउँपालिका क्षेत्रको सडक निर्माण कार्य तथा स्तरवृद्धि योजनालाई सस्तो र व्यवस्थित बनाउन र स्तरवृद्धि कार्यका लागि आफ्नै डोजर खरिद गर्न एक करोड एक लाख ५० हजार रुपैयाँ बजेट बिनियोजन भएको छ । गाउँपालिका भित्र वातावरणमैत्री चार वडा नमुना हरित सडक योजना निर्माणका लागि ९७ लाख रुपैयाँ बिनियोजन भएको गाउँ कार्यपालिकाका प्रबत्ता कबिन्द्र रोकाले बताउनुभयो ।
मालिका गाउँपालिकाले २५ करोड ५७ लाख ८३ हजार रुपैयाँ बराबरको बजेट सार्वजनिक गरेको छ । सरकारको समानीकरण र ससर्त अनुदान २४ करोड ८० लाख ४१ हजार, आन्तरिक स्रोतबाट २९ लाख ४२ हजार र संघिय पूर्वाधार निर्माण कार्यक्रम अन्तरगत ४८ लाख रुपैयाँ बजेट सार्वजनिक भएको छ ।
पर्यटन, कृषि, ग्रामिण सडक, विपद् व्यवस्थापन, सामाजिक सुरक्षा, शिक्षा स्वास्थ्य र गाउँपालिकाको केन्द्रको पूर्वाधार निर्माणका लागि बजेटमा प्राथमिकता दिइएको अध्यक्ष श्रीप्रसाद रोकाले बताउनुभयो ।
बस्ती, वडा स्तमा जनसहभागिता र छलफल गरि प्राप्त भएका योजना तथा कार्यक्रमहरुलाई प्राथमिकता दिइएको रोकाले बताउनुभयो । गाउँपालिकाको स्रोत साधनलाई प्रभावकारी परिचालन गरी विकासको उचाईमा पु¥याउने परिकल्पना गरिएको छ ।
रघुंगा गाउँपालिकाले आर्थिक वर्ष २०७४७५ का लागि २४ करोड ८५ लाख रुपैयाँको बजेट सार्वजनिक गरेको छ । बजेटले सडक, शिक्षा, पूर्वाधार विकास र खानेपानीलाई प्राथामिकता दिएको गाउँपालिकाका अध्यक्ष भबबहादुर भण्डारीले बताउनुभयो ।
विनीयोजित बजेटमध्ये केन्द्र सरकारबाट वित्तीय समानीकरणमा १५ करोड ८ लाख, सर्शत अनुदानतर्फ ९ करोड ६७ लाख ९३ हजार प्राप्त हुनेछ । गाउँपालिकाको आन्तरिक आय १० लाख रुपैयाँ अनुमान गरिएको गाउँ कार्यपालिकाका प्रवक्ता जीवन मल्लले जानकारी दिनुभयो ।
बजेटमा आ.ब २०७३÷०७४ को अन्त्यमा फ्रिज नहुने गर प्राप्त भएको ४८ लाख रुपैयाँ पुंँजीगत अनुदानलाई पनि बजेटमा समावेश गरिएको छ । गाउँपालिका अध्यक्ष भण्डारीले पाँच बर्षभित्र समृद्ध रघुगंगाग गाउँपालिका निर्माणको अभियान सुरु भएको भन्दै रोजगारीमुलक कार्यक्रमलाई बढी प्राथामिकता दिईएको बताउनुभयो ।
कार्यक्रममा राजनीतिक दलका प्रतिनिधीहरुले शुभकामना मन्तव्य व्यक्त गरेका थिए । झिँ दग्नाम सडक निर्माण, कुईनेखानी, दर्मीजा लगायतका बस्तीलाई सडक सञ्जालसंग जोड्ने र निर्माण भएका सडकको स्तरवृद्धी गर्ने योजनालाई प्राथमिकता दिएको रघुगंगा गाउपालिकाले आफ्नै डोजर खरिद गर्ने भएको छ । गाउँपालिकाको मातहत रहनेगरी डोजर खरिद गर्न एक करोड बिस लाख रुपैयाँ बजेट बिनियोजन भएको छ ।
अन्नपूर्ण गाउँपालिकाले जलविद्युतमैत्री वातावरण निर्माण गर्ने संकल्प सहित नीति, कार्यक्रम तथा बजेट सार्वजनिक गरेको छ । गाउँसभामा प्रस्तुत गरिएको नीति, कार्यक्रम तथा बजेटमा समृद्ध र नमुना गाउँपालिका निर्माणका लागि जलविद्युत, पर्यटन र कृषिलाई प्राथामिकता दिईएको छ । २३ करोड, २९ लाख ६२ हजार रुपैयाँको बजेट सार्वजनिक गर्दै उपाध्यक्ष केशमाया मगरले जलविद्युतमैत्री वातावरणमा जोड दिईएको बताउनुभयो । विनीयोजित बजेटमध्ये केन्द्र सरकारबाट वित्तीय समानीकरणमा १४ करोड ४ लाख, सशर्त अनुदानतर्फ ८ करोड २१ लख ९३ हजार प्राप्त हुनेछ ।
गाउँपालिकाको आन्तरिक आयबाट ४४ लाख ६५ हजार र जनसहभागिता १० लाख रुपैयाँ प्राप्त हुने अनुमान गरिएको छ । बजेटमा आ.ब २०७३÷०७४ को अन्त्यमा फ्रिज नहुने गर प्राप्त भएको ४८ लाख रुपैयाँ पुजीगत अनुदानलाई पनि बजेटमा समावेश गरिएको छ ।
गाउँपालिका अध्यक्ष डमबहादुर पुनले नमुना गाउँपालिका बनाउनका लागि जलविद्युतमा ‘उज्यालो घर, अन्नपूर्णको भर’ कार्यक्रम सञ्चालन गरिने बताउनुभयो । गाउँपालिकाका दलित विद्यार्थीलाई प्राविधिक शिक्षा अध्ययनका लागि ५० प्रतिशत सहयोग, हरेक वडामा सुत्केरी तथा गर्भवति महिलाका लागि ५० हजार रुपैयाँ आकस्मिक कोष स्थापना भएको छ ।
सुकुम्बासीलाई उचित वासको व्यवस्था र ८० बर्ष भन्दा माथिका बृद्धबृद्धाहरुलाई चाडपर्व मनाउन एकबर्षमा एकपटक ५ हजार रुपैयाँ उपलब्ध गराउने कार्यक्रम पनि गाउँपालिकाले अघि सारेको छ । हेभी ईक्युभमेन्ट प्रयोग गर्न गाउँपालिकाबाट अनुमती लिनुपर्ने र आफ्नै डोजर खरिद गर्ने निर्णय गरेको छ ।
